Draineren

DRAINAGE

Een goede ontwatering is essentieel voor een goede beworteling, voor het bodemleven en voor vertering van gewasresten en mest. 
INHOUD
-De aanleg
-Nat en toch niet draineren
-De formule van Hooghoudt
-Peilgestuurde drainage
-Literatuur


De aanleg
Bij drainage is de minimale diepte 60 cm en de maximale 90 cm. De drainageslang moet goed vlak in de sleuf liggen en geen of een licht verloop hebben van 0-20 cm per 100 m lengte. De afstand tussen de  sleuven verschilt per teelt en bodemtype. 10 tot 12 m wordt vaak gekozen. Bij een intensievere aanpak wordt voor 6 m. gekozen en bij hoge eisen of problemen 3 m.  De optimale afstand kan worden berekend met de formule van Hooghoudt (zie onder). 
De diameter van de buis is 50 mm bij kasteelt en 60 mm bij landbouw en groenvoorziening. 
er zijn verschillende typen buizen:

Kokosomhulling.

Het nadeel van deze omhulling dat de kokos onder vochtige omstandigheden na ca 10 jaar verteerd is. Bij veen en verdichte zandgrond wordt er toch wel voor dit type gekozen. De reden is dat dichtspoelen van  de omhulling met zand bij kokos minder snel voorkomt. 

Kunstofomhulling (PP450)

Dit is de meest gekozen omhulling. De levensduur kan 50 jaar bedragen. 


Nat en toch niet draineren
In de winter staan er plassen op het land en de groei van de gewassen is daarna duidelijk minder. Om het probleem te verhelpen wordt de grond gedraineerd of intensiever gedraineerd, soms tot een afstand tussen de sleuven van 3 m. Vervolgens blijkt het probleem vaak niet te zijn verholpen. De reden is dat de plassen vaak het gevolg zijn van een verdichte laag onder de bouwvoor. Het graven van een kuil geeft hier direct uitsluitsel over. Is verdichting het geval, dan is loswoelen en inzaai van een gewas dat diep wortelt nodig. Dit laatste is belangrijk omdat de grond anders weer dicht kan zakken. Bladrammenas, gele mosterd, luzerne en granen zijn mogelijkheden.


De formule van Hooghoudt
In 1940 werkte Hooghoudt een formule uit om de afstand tussen drainsleuven te berekenen:




Peilgestuurde drainage
Bij peilgestuurde drainage komen de drainagebuizen uit in een verzameldrain. Deze verzameldrain komt weer uit in een put. De afvoer uit de put kan geregeld worden met een verstelbare overstort. Zo kun je er voor zorgen dat het water alleen in het vroege voorjaar afgevoerd wordt. Dat is de tijd dat voor de bodembewerking de grond zo goed mogelijk ontwaterd moet zijn. Later in het seizoen is het vaak belangrijk dat er zo weinig mogelijk water wordt afgevoerd. Het is ook mogelijk dat de verzamelput wordt aangesloten op een pomp. De grondwaterstand in het gedraineerde perceel kan dan lager gemaakt worden dan het oppervlaktewater in de omgeving. Ook extreme neerslag kan zo weggewerkt worden.

Literatuur
S.B.Hooghoudt, 1940. Algemene beschouwing van het probleem van de detailontwatering en de infiltratie door middel van parallel loopende drains, greppels, slooten en kanalen. No. 7 in de serie: Bijdragen tot de kennis van eenige natuurkundige grootheden van den grond. Bodemkundig Instituut te Groningen. Rijksuitgeverij Dienst van de Nederlandse Staatscourant. 's-Gravenhage, Algemeene Landsdrukkerij.
J. van Schilfgaarde, 1957. Approximate solutions to drainage flow problems. In: J.N.Luthin (Ed.), Drainage of agricultural lands, p.79-112. Agron. Monogr. 7. ASA, Madison, WI, USA.
W.H. van der Molen en J.Wesseling, 1991. A solution in closed form and a series solution to replace the tables for the thickness of the equivalent layer in Hooghoudt's drainspacing equation. Agricultural Water Management 19, pp.1-16
ILRI, 1999, Hooghoudt's drainage equation adjusted for entrance resistance and sloping land. Lecture notes International Course on Land Drainage, International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van: [1] of direct als PDF: [2].
J.Boonstra and K.V.G.K.Rao, 1996, The energy balance of groundwater flow. In: V.P.Singh and B.Kumar (eds.), 1996, Subsurface-Water Hydrology, p. 153-160, Vol.2 of the Proceedings of the International Conference on Hydrology and Water Resources, New Delhi, India, 1993. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, The Netherlands. ISBN 978-0-7923-3651-8. On line: [3]
 ILRI, 1997, The energy balance of groundwater flow applied to subsurface drainage in anisotropic soils by pipes or ditches with entrance resistance. International Institute for Land Reclamation and Improvement (ILRI), Wageningen, The Netherlands. Download van webpagina: [4] of direct als 
Share by: